Bilimsel sınıflandırma (Taksonomi)
Familia (Familya-Aile): | Myrtaceae (Mersingiller) |
Genus (Cins): | Melaleuca |
Species (Tür): | Melaleuca alternifolia |
Bitkinin Türkçe adı: | Çay ağacı |
Bitkinin İngilizce adı: | Tea tree |
Kullanılan kısmı: | Aetheroleum Melaleucae Alternifoliae (yaprakları ve dal uçlarından elde edilen uçucu yağı) |
Çay ağacı (Melaleuca alternifolia), yurdumuzda yetişmeyen, Avustralya’da doğal olarak bulunan ve kültürü yapılan boyu 6-7 m’yi bulan Myrtaceae (Mersingiller) ailesinden bir çalımsı ağaçtır. Bir diğer adı da Hint defnesidir. Akarsuların veya bataklık kenarlarında yetişir. Alternatifolia ismi Latince Alternate ve Folium kelimelerinden türemiş olup alternan dizilişli yaprak anlamına gelmektedir.
Botanik özellikler: 6-7 m’ye kadar boylanabilen çalımsı taca sahip küçük bir ağaç türüdür. Gövdesi çıplak ve beyazımsı kağıdımsı bir kabuğu vardır. Yaprakları dar ve alternan dizilişli, çiçekleri krem renginde gevşek başlıdır. Çiçekleri Avustralya baharından ve erken yazında açar ve ağaca yumuşak tüylü görünümü verir. Meyvesi kapsül şeklindedir. Yaprak ve tepe sürgünlerinden su buharı distilasyonu ile uçucu yağ elde edilir.
Yayılış: Avustralya’ya endemik bir türdür. Akarsu ve bataklık kenarlarında doğal olarak yetişir.
Yetiştirme koşulları: Bol güneş alan, zengin, nemli fakat iyi drene edilmiş toprakları sever. Dondan korunması gerekir. Tropikal ve subtropikal iklimlerde yetişir.
Kullanılan kısım: Yaprak ve dal uçlarından elde edilen uçucu yağı
Kullanım şekli: Uçucu yağı etkili bir antibakteriyal, antivilar, insektisit ve akarisit özelliktedir. Yağlı cilt krizlerinde ve ergenlik sivilcelerini hafifletmek için kullanılır. Ağız mikroorganizmalarına karşı antimikrobiyal etkisi vardır. Uçucu yağı, sıvı ya da katı preparatlar ile topikal olarak kullanılır. Sıvı preparat ile gargara yapılır.
İçerik: Terpinen-4-ol, sineol
Uyarılar: Haricen kullanıldığında Myrtaceae familyası bitkilerine duyarlı olan kişilerde ciddi alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Dahilen veya inhalasyon yoluyla kullanılmamalıdır. Göz ve kulaklara temastan kaçınılmalıdır. Seyreltilmeden kullanılmamalıdır. Çocuklarda 12 yaş altında kullanılmamalıdır. Yeterli veri olmaması sebebiyle hamile ve emziren bayanlarda kullanılması önerilmez. Kullanım süresince hastalık belirtilerinin geçmemesi durumunda veya kullanımı sırasında istenmeyen etki görülürse hekime danışılmalıdır. Bitkisel ürünlerle tedavi konusunda eğitim görmüş hekim ve eczacı denetiminde kullanılmalıdır.
